Arif-ef. Brkanić rođen je u Sarajevu 1861. godine. Sa porodicom se, kao dječak, nakon austro-ugarske okupacije Bosne i Hercegovine 1878. godine doseljava u Novi Pazar, gdje i dobija nadimak Sarajlija. Nakon ruždije završava i Novopazarsku medresu, u kojoj kasnije biva profesor arapskoga jezika. Važio je za uglednog i veoma učenog alima. U sandžačkobošnjačkoj književnosti dolazi u slijedu novopazarskih alhamijado autora kao nasljednik Mula Sulejmana Tabakovića i prethodnik Nazif-ef. Šuševića i Šerif-ef. Šačića. Iako jedan od plodnijih autora ove književnosti, u širim krugovima izvan Sandžaka poznatiji je kao reformator arebičkog pisma nego li kao autor izuzetno vrijednih alhamijado djela Terdžuman mevludski na jezik bosanski i Dinski nasihati na bosanskome jeziku.
Sarajlijin Terdžuman mevludski na jezik bosanski nastao je prema istom uzoru kao i Gaševićev Mevlud, na predlošku teksta Sulejmana Bursalija sa turskog jezika 1909/1910. godine, a štampan je u Istanbulu 1911. godina kao jedna od, vjerovatno, posljednjih knjiga štampanih na bosanskoj arebici u Osmanskome carstvu. Njegovo drugo djelo Dinski nasihati na bosanskome jeziku štampani su skoro šest decenija nakon piščeve smrti 1991. godine, i to u jednom dosta skromnom izdanju publicistički pripremljenom bez naučne i stručne valorizacije, te bibliotečke katologizacije. Možda baš iz tog razloga ovo djelo nije pomnije popraćeno od naučne javnsti, već je više imalo funkciju umnožavanja
rukopisa kojeg su do tog trenutka mnogi stariji Bošnjaci Sandžaka imali u ručnom prijepisu. Iz tog razloga smo se odlučili da ga u cijelosti prenesemo
u ovoj knjizi.
Kako se o životu ovog autora malo zna isto tako se o njegove djelu uglavnom doznavalo usmenim putem, bezmalo da nije jednog kratkog osvrta Vehbije Hodžića davne 1974. godine u Glasniku VIS-a, skoro da ne bi imalo nikakvoga pisanoga traga o Sarajliji u ukupnoj bošnjačkoj literaturi, iako je njegov dopirnos prije svega razvoju i očuvanju vjerskog i nacionalnoga identiteta sandžačkih Bošnjaka u XX vijeku, naročito u komunističkome periodu nemjerljiv iz jednostavnog razloga što se toliko utkalo u tradiciju Bošnjaka, prenosilo usmenim putem i po nekim prijepisom i koristilo prilikom upražnjavanja masovnih obreda i običaja. Nisu bili rijetki, a i danas se mogu pronaći, oni koji su na ezber/na izust znali Sarajlijin Mevlud i dijelom Nasihate i u prilikama opće agresije na muslimanski identitet i oskudice vjerske literature iz njih crpili poimanje religijskih dogmi, praktične primjene vjerovanja i učili o islamskome bontonu u raznoraznim prilikama. Nasihati i jesu suštinski osmišljeni kao stihovani priručnik osnova vjere islama te s te strane djeluju kao neka vrsta poetskoga Ilmihala kakvo je recimo u bosanskohercegovačkoj alhamijado literaturi djelo Sehletul-vusul mostarskoga autora Omera Hume (1808-1880).
Sarajlija svoj, za prilike alhamijado autora, bogati opus uokviruje središnjim temama i formama ove literature sandžačkobošnjačkih autora sa prenaglašenom notom duhovnosti i potrebom angažiranosti u smjeru vjerskog i općeg odgoja svojih sunarodnika. Međutim, ono što je posebno karakteristično za ovog autora jeste jezik i njegovo imenovanje. Za razliku od autora koji unutar samoga teksta naglašavaju nacionalno ime i naziv svog jezika, Arif stihove ne opterećuje tim pojedinostima, ali zato u naslovima oba djela naglašava da su pisana na bosanskome jeziku. Sa druge strane, iako Sarajlija rođenjem, leksiku posve oblikuje prema novopazarskome poddijalektu sandžačke varijante bosanskoga jezika.
Arif-ef. Brkanić Sarajlija umro je u Novome Pazaru, gdje je i ukopan na groblju Gazilar. Njegova kuća u nekadašnjoj Jeleč mahali (današnja Prvomajska ulica) preko puta Altun alem džamije još uvijek, mada urušena i prepuštena zubu vremena, postoji.
* Jahja Fehratović: “Enciklopedija sandžačkobošnjačke književnosti”, Tom II, El-Kelimeh SBK, Novi Pazar 2014. godine, str. 111-112.